Linda Duits (44) pleit voor seksbuddy’s in corona-tijd. “Seks is een mensenrecht. Dat wordt nu vergeten. En singles zijn daar de dupe van.”
Begin mei was in het Parool een opvallend opiniestuk te lezen. In een vlammend betoog zette Linda Duits, publicist en onderzoeker op het gebied van gender en media, uiteen waarom het de hoogste tijd was dat het RIVM de corona-regels voor singles versoepelde. Al twee maanden werd alleenstaanden seks ontzegd: een te groot offer om te vragen van singles, die immers niet kunnen terugvallen op een vaste partner voor intimiteit. Seks is een door de Wereldgezondheidsorganisatie erkend mensenrecht − en dat leek het RIVM even te zijn vergeten.
Op het eerste gezicht vond Linda’s betoog een gewillig oor bij het RIVM. In de week die volgde werd het singles in een nieuw advies toegestaan een ‘seksbuddy’ of ‘knuffelmaatje’ te zoeken − Linda wijst erop dat het zover niet had kunnen komen zonder een succesvolle lobby door SOA Aids Nederland. Dát advies schoot bij veel mensen in het verkeerde keelgat. Volgens Linda is die reactie tekenend voor de manier waarop er in Nederland over seks wordt gepraat. Al na een paar dagen werd het advies weer aangepast en afgezwakt. Door de term seksbuddy werd een dikke streep gezet.
Foto Chris en Marjan
Essentieel
De geest was echter uit de fles. Naast de negatieve reacties werd Linda overladen met positieve berichten, vooral van singles die het een verademing vonden dat iemand zei wat zij al dachten. Niet verrassend, aldus Linda, die zelf ook single is. In haar nieuwe boek Eindelijk weten wat seks is legt ze uit waarom alledaagse aanrakingen, en ook seks, voor mensen essentieel zijn. “Toen de intelligente lockdown inging in maart, voelde ik na pakweg anderhalve week de eerste paniek. Het idee dat ik zes weken niet aangeraakt zou worden! Aanraking doet iets met mensen. Het geeft geborgenheid, het laat ons veilig voelen. Aanraking hoeft geen seks te zijn, maar dat maakt seks niet minder belangrijk.” Toch wordt seks vaak als minder essentieel gezien dan alledaagse aanrakingen. Ze zag het ook in eigen kring. “Aan het begin van de lockdown zag ik al snel dat single vrienden elkaar opzochten, als corona-buddy, om er samen doorheen te komen, om elkaar ook een knuffel te kunnen geven als dat nodig was. Ik heb het ook tegen mijn eigen beste vriend gezegd: ‘Jij gaat me gewoon knuffelen’. Dat was al snel sociaal geaccepteerd. Voor seks lag dat totaal anders. Iedereen hield zich strak aan de regels. Een vriend van een vriend die in die tijd een seksdate had, werd helemaal de grond ingeboord.” Mensen kijken in deze corona-tijd ‘naar boven’, naar wat het RIVM te zeggen heeft. En die zei: ‘Seks mag niet’. Maar een knuffel geven is net zo niet-corona-proof als seks, bedoelt Linda maar te zeggen. Dus waarom was die knuffel wél acceptabel?
Daar komt bij dat een verbod op seks averechts werkt. “Mensen gaan seks stiekem doen. Je kunt dan beter pragmatisch zeggen: ‘We erkennen de behoefte aan seks en intimiteit. En dit zijn de kaders waarbinnen je zo veilig mogelijk, in deze corona-tijden, die behoefte kunt vervullen’. Ik vond het advies waarmee het RIVM uiteindelijk kwam fantastisch, ik dacht: dit is het land waarin ik wil leven. Een land waarin we pragmatisch met seks omgaan. Maar goed, toen bleek al snel dat we helemaal niet zo pragmatisch waren. Mensen vonden het advies te expliciet.”
Foto Chris en Marjan
In huilen uitbarsten
Linda benadrukt nogmaals de psychische waarde van aanraking en seks. “Ik had een vriend die na de lockdown weer voor het eerst naar de kapper ging, en in huilen uitbarstte toen de kapper hem een hoofdmassage gaf. Al die tijd was hij niet aangeraakt. Het gemis van aanraking leidt niet gelijk tot acute psychische problemen, maar het knaagt wel aan je. Dit kabinet beseft dat niet. Ze gaat uit van het gezin, dat zie je aan alle versoepelingen die op een gegeven moment werden aangekondigd. En dat terwijl de premier zelf single is! En niet alleen singles werden vergeten. Ook mensen in een polyamoreuze relatie, waarbij je meer dan één liefdespartner hebt, moesten kiezen voor één huis of één huishouden. En dan heb ik het nog niet eens over sekswerkers. Die mochten, vergeleken met andere contactberoepen, pas veel later aan de slag, per 1 september. Zonder dat daar enige motivatie achter zat. Wat is het verschil tussen een sekswerker en iemand die werkt in een wax-salon, die wel per medio mei open mochten? Sekswerkers zijn experts op het gebied van hygiëne, en wax-salon-medewerkers zitten ook weleens aan genitaliën.”
Seks wordt gezien als een luxeproduct, ook door dit kabinet, en dat is volgens Linda volkomen ten onrechte. “Natuurlijk is het zo dat iedereen weleens een tijd droog staat, soms ook uit eigen keuze, maar het moet niet de overheid zijn die dat voor je gaat bepalen.” Nederland zou een voorbeeld moeten nemen aan Denemarken. “Het Deense RIVM heeft gelijk gezegd: ‘Beperk je contacten, maar je mag wel seks hebben, want dat is een mensenrecht. Doe het met mate en wijsheid’. In Nederland is die Deense oproep niet opgemerkt, omdat we onszelf graag zien als voorvechters op het gebied van seks en seksualiteit. Internationaal maken we goede sier, onze seksuele voorlichting is een exportproduct, terwijl dat helemaal niet goed geregeld is op onze eigen scholen. Dat we bekend staan als een land met goede voorlichting heeft te maken met het lage aantal abortussen en tienerzwangerschappen, dat is vaak de gebruikte maatstaf. Dat is echter gerelateerd aan hoe vaak huisartsen de pil voorschrijven voor menstruatieklachten.”
Foto Chris en Marjan
Heteroseksueel gezin
Casual seks is echter niet voor iedereen weggelegd, bijvoorbeeld voor sommige mensen met een beperking. “Daar werd ik terecht op gewezen toen ik de oproep deed. Ik had er zelf niet bij stilgestaan dat het is een privilege is dat ik heb. Ik kreeg schrijnende berichten van mensen die daar echt mee zaten. Dat sekswerk niet was toegestaan vormde een dubbele klap. Ik heb toen wel tegen een paar mensen gezegd: ‘Als sekswerk weer is toegestaan, denk dan vooral ook aan een sekswerker om je seksuele behoeftes te vervullen’. Op sekswerk ligt echter veel stigma. Dat vind ik moeilijk. Dat je erg ongelukkig bent omdat je geen seks hebt, maar dat je het een brug te ver vindt om ervoor te betalen. Soms zeg ik dan ook: ‘Ga naar een masseur, laat je masseren. Trek het begrip seks breder. Er is niet één definitie van seks. Seks kan ook zijn: een aanraking met seksuele lading, zoals een massage’.”
Linda hoopt dat het kabinet zich gaat realiseren dat de samenstelling van de samenleving is veranderd, en dat er nu echt meer aandacht komt voor de vele singles in het land. “Het heteroseksuele gezin als maatstaf is achterhaald. En die gezinnen blijven ook niet altijd intact. Mijn ouders zijn geschieden, mijn vader is voor de derde keer getrouwd. Ik denk dat mijn oproep bij veel mensen een snaar raakte, niet alleen omdat er veel singles zijn, maar ook omdat er veel open relaties zijn, stellen die met anderen buiten de eigen relatie seks hebben. We moeten het taboe op seks, en op het praten over seks, doorbreken, en openstaan voor alle vormen van seksuele relaties. Het is misschien cliché, maar als iemand die veel onderzoek doet naar seks, kan ik je vertellen dat het erg fijn is om dat krampachtige gevoel te laten varen.”
Dit artikel verscheen eerder in hello gorgeous #33.
Tekst Rick Meulensteen Fotografie Chris en Marjan
