Marcel van den Broek (53) wist precies hoe hij hiv had opgelopen. Hij koos ervoor om niet in zijn boosheid te blijven hangen. “Ik wilde het hem vergeven. Niet omdat hij schuldig was, maar omdat het mij rust zou geven.”
Hoe heb je voor het eerst van aids gehoord?
“Zo rond 1985 gingen er op de televisie verhalen rond over homokanker. Ik kon toen alleen maar denken dat ik net met iemand had gezoend. Ik durfde vervolgens niets meer. Bovendien kom ik uit een zwaar katholiek gezin waarin het adagium was: doe maar normaal, want wat zullen de buren er wel niet van vinden. Ik dacht dat ik als homo naar de hel zou gaan. En mijn vader noemde Albert Mol ‘die vieze flikker’. Dus dan ben je vijftien en gaan er ook nog eens allerlei mensen dood aan aids. Ik kon alleen maar denken dat ik daar niets mee te maken wilde hebben en geen homo wilde zijn. Ik vond het zelfs smerig en heb mezelf nog dieper de kast in geduwd en het slot twee keer omgedraaid. Ik ben uiteindelijk ook getrouwd met een vrouw. Ook omdat ik heel graag kinderen wilde. Uiteindelijk zijn we gescheiden en heb ik mijn eerste vriend leren kennen. Met hem ben ik tien jaar samen geweest.”
Beeld Vivian Keulards
Hoe dacht je vóór je hiv-diagnose over mensen met hiv?
“Ik had daar wel moeite mee. Op mijn 22e zag ik het interview van Paul de Leeuw met René Klijn. Zie je wel, dacht ik, homo, dat betekent aids en dood. Het beeld dat ik van mensen met hiv had, was in feite dat van uitgemergelde mannen die onder de vlekken zaten. Zwaar ziek en één hoop ellende. Dus hoewel ik weet dat Paul de Leeuw veel heeft betekend voor mensen met hiv, heb ik persoonlijk eerder last gehad van dat interview. Want mede daardoor durfde ik niemand te vertellen dat ik homoseksueel ben. Het enige idee dat ik verder had van mensen met hiv, is dat ze zich af gingen zonderen en zich terugtrokken uit het maatschappelijk leven.”
Je weet sinds 2020 dat je zelf hiv hebt. Kun je iets vertellen over de periode daarvoor?
“Ik heb een aantal relaties gehad waarvan de laatste niet lekker liep. Het waren zogezegd brave verbintenissen waarin we geen gekke dingen hebben gedaan. Na het verbreken van mijn laatste relatie ging ik weer terug naar Eindhoven. Toen ben ik wat gaan daten via apps als Grindr en na de derde date was het bingo. Ik had hiv.”
Hoe wist je dat?
“Ik kreeg koorts die veel te lang aanhield met daarbij een anale gonorroe. Op een gegeven moment heeft mijn huisarts me doorgestuurd naar het ziekenhuis. Daar konden ze niets vinden en ik werd weer naar huis gestuurd. De volgende dag voelde ik dat het echt niet ging. Toen heb ik het ziekenhuis gevraagd me op te nemen; ik wist dat het niet klopte. Ik werd weer onderzocht en heb uiteindelijk aan een verpleger gevraagd of er geen soa-test afgenomen moest worden. Hij draaide zich om en vroeg: ‘Is dat nodig dan?’ Toen ik bevestigend antwoordde, vroeg hij of ik onveilige seks had gehad met mannen en of ik gepenetreerd was. Een half uur later hoorde ik dat ze aan hiv dachten en me op wilden nemen. Vervolgens heb ik anderhalve week in het ziekenhuis gelegen met een acute hiv-infectie. Ik was helemaal uitgedroogd en bleek meer dan een miljoen virusdeeltjes te hebben. Toen ben ik meteen gestart met hiv-remmers en werd al snel undetectable.”
Beeld Vivian Keulards
Werd je door je diagnose overvallen?
“Niet echt, want toevallig was ik een paar maanden daarvoor in contact gekomen met iemand die hiv had. Hij raadde me aan om me erin te verdiepen en daardoor was ik al vrij goed op de hoogte. Bovendien had ik eerder gedatet met iemand die me achteraf vertelde positief te zijn. Hoewel hij undetectable was, voelde ik me daar toch niet goed bij. Zelf heb ik er dus voor gekozen om het te allen tijde te vertellen voordat ik seks heb. Dat heeft helaas wel als consequentie dat veel mannen afhaken.
Hoe voelde je je?
“Ik was in eerste instantie kwaad op mijzelf. Teleurgesteld en verdrietig, in en op mijzelf. Dat sloeg om in kwaadheid naar de buitenwereld. Ik wilde van hem weten hoe het zover kon komen? Waarom was hij niet meer undetectable? Tegelijkertijd vond ik mezelf behoorlijk naïef, omdat ik was vergeten dat dit ook nog kon gebeuren.”
Je weet dus van wie je hiv had opgelopen?
“Jazeker, en ik ben ook naar die man teruggegaan. Na mijn diagnose dacht ik dat niemand nog op mij zat te wachten. En realiseerde me dat er iets in me zit wat er nooit meer uitgaat. Iets dat ik heb gekregen van die ene man. Ik zat in een rouwfase; eerst ontkennen, toen werd ik kwaad en daarna vond ik mezelf zielig. Ik realiseerde me al snel dat ik naar vergeving toe moest. En dat kon alleen maar als ik hem recht aan zou kijken om te vragen waarom hij zijn hiv aan mij had doorgegeven.”
Lukte dat?
“Aanvankelijk niet, want ik kreeg hem niet eens te pakken. Maar uiteindelijk belde hij me toch terug. We hebben toen lang gepraat. Toen we ophingen, merkte ik dat er echt iets van mijn schouders viel. Maar ik was er nog niet. Daarom heb ik hem niet veel later een berichtje gestuurd dat ik hem weer wilde zien.”
Beeld Vivian Keulards
Hoe verliep die ontmoeting?
“Ik heb hem aangekeken en weer het hele verhaal verteld. Daarna vroeg ik hem waarom hij het had gedaan. Wat volgde was een wat wazig verhaal. Het kwam erop neer dat hij een deel van zijn hiv-medicatie per ongeluk had verwisseld met paracetamol. Daardoor was hij weer infectieus geworden. Ik dacht toen: als dit jouw waarheid is, dan is dat zo en vind ik dat best. Ik heb toen gezegd dat ik het hem wilde vergeven. Niet omdat hij schuldig was, maar omdat het mij rust zou geven. En toen was het inderdaad over en ben ik zelfs blijven slapen. Ik zei: “Ik ben er nu toch en de seks was niet verkeerd.” Vrienden van me hebben me achteraf voor gek verklaard. En zelfs als ik uitleg dat het mij rust heeft gegeven, kan een aantal mensen daar nog niet mee overweg. Maar ik ben blij dat ik niet kwaad meer ben. Want die woede zou me dwars zijn blijven zitten.”
Bovendien kan zijn verhaal toch kloppen?
“Precies, dus wie ben ik dan om dat in twijfel te gaan trekken? Per slot van rekening nam hij toch de moeite me te ontvangen. En ik zag aan hem dat hij zich schuldig voelde. Ik vond dat het goed was zo.”
Hoe gaat het nu met je?
“Het gaat eigenlijk fantastisch. Ik kom weer overal en zie leuke mensen. En in juli komt mijn vriend uit Paramaribo – ik noem hem al mijn man – hier definitief naartoe. Met hem ga ik samenwonen. We kennen elkaar nu twee jaar. In oktober gaan we trouwen.”
Dit artikel verscheen eerder in hello gorgeous #47.
Tekst Joep Heldoorn Beeld Vivian Keulards
