Naomie Pieter (30) is medeoprichter van Black Queer & Trans Resistance en initiator van Pride of Color. We spraken haar over haar activisme, haar initiatieven en demonstreren in tijden van corona.
Laten we bij het begin beginnen, Naomie. Wanneer ben je activist geworden? “Deze vraag impliceert dat activist zijn iets is wat je wordt, in plaats van iets wat je bent. In mijn ogen is iedereen een activist. Het verschil is dat sommige mensen ervoor kiezen hun ogen te sluiten voor het onrecht dat niks met henzelf te maken heeft. Activist zijn is niet een bepaald soort superkracht, die alleen bepaalde mensen wordt toegeschreven. Ik ben ervan overtuigd dat we die kracht allemaal in ons hebben. Als je eenmaal onrecht gezien hebt, hoe kun je dan nog je ogen sluiten en de andere kant op kijken?”
Foto Renata Dutrée Styling Myrthel Jackson Haar & Make-up Dainora Dulcyte
Wat is het doel van je activisme? “Mijn doel is om te blijven bijdragen aan de strijd voor een meer radicale gelijkwaardige samenleving. Die strijd was er voor mij en die strijd zal er na mij zijn. Ik ben ‘hier’, omdat anderen mij zijn voorgegaan en deuren voor mij hebben geopend.”
Hoe zien we dat bijvoorbeeld terug in Black Queer & Trans Resistance, de actiegroep die je hebt opgericht? “Met die actiegroep vragen we aandacht voor homo- en transfobie binnen onze culturele gemeenschappen. In 2018 is een Surinaamse queer jongen in de buurt van de Wibautstraat op brute wijze beroofd en in elkaar geslagen. Er was amper aandacht voor in de media en geen enkele politicus sprak zich erover uit, terwijl een paar maanden daarvoor een wit homostel in Arnhem in elkaar was geslagen en het hele land in rep en roer was. Politici liepen ineens allemaal hand in hand om ‘onze homo’s’ te beschermen. Waar waren zij toen deze zwarte, Surinaamse homo jongen in elkaar geslagen werd? Het voelde wederom alsof geweld aan een zwart lichaam er minder toe doet dan geweld aan een wit lichaam. Dus wij dachten: fuck it, we gaan de straat op en wij vragen aandacht voor zijn verhaal.”
Je geeft de community ook wat terug in een andere vorm, namelijk met het dancehall-feest Pon di Pride. Kun je daar iets meer over vertellen? “Pon Di Pride geeft bestaansrecht aan een groep die vaak onzichtbaar wordt gemaakt. Er wordt nog te vaak gedacht dat zwart en queer zijn niet bestaat. Het feest is eigenlijk een vergrootglas van wat er mis is en mist in het reguliere nachtleven, maar ook in de samenleving: een plek waar mensen die zwart en LHBT+ zijn zichzelf niet constant hoeven uit te leggen. Waar ze niet hoeven te vechten, maar eindelijk lekker kunnen genieten. Het is voor ons en door ons.”
Foto Renata Dutrée Styling Myrthel Jackson Haar & Make-up Dainora Dulcyte
Je was aanwezig op de Women’s March dit jaar, vlak voor de maatregelen rondom het coronavirus in gingen. Klopt het dat demonstreren als vorm voor jou essentieel is? “Essentieel is een groot woord. Maar het is wel een van de belangrijkste tactieken die ik gebruik om me uit te spreken. Demonstreren, het samenkomen, geeft een signaal aan de samenleving en de overheid. Het signaal dat wij als burgers bepaald onrecht niet pikken. Ik vind het zo belangrijk omdat wij, als burgers, eigenlijk alles bepalen. Wij bepalen wie over ons regeert. Wij bepalen wie aan de macht zijn. Onze stem, letterlijk en figuurlijk, is daarom essentieel. Niet alleen tijdens de verkiezingen, maar constant. Daarnaast creëert het demonstreren ook een community. Het is fijn om mensen om je heen te hebben, kameraden, die hetzelfde willen als jij. Juist omdat activisme ook vaak eenzaam kan zijn, is dat heel belangrijk.”
Tijdens de Women’s March mochten we nog net de straat op, nu niet meer. Hoe gaat demonstreren in tijden van quarantaine in zijn werk? “Ons demonstratierecht is ingeperkt in de naam van volksgezondheid. Een ‘massa’ creëren is daarom nu moeilijk, terwijl het juist nu tijd is om te demonstreren om bepaalde urgente veranderingen teweeg te brengen.”
De crisis als katalysator voor verandering? “Ja, zoiets. Het is pijnlijk om te zeggen, maar de coronacrisis biedt mogelijkheden voor grote veranderingen in onze maatschappij. Zoals een basisinkomen, beter inkomen voor de vitale beroepen of geen huisuitzettingen. Misschien zouden we ook kunnen zeggen dat de racistische karikatuur Zwarte Piet corona heeft opgelopen en niet meer kan komen, haha.”
Door de coronacrisis gaat Pride Amsterdam dit jaar niet door, waar jij als teamlid van Pride of Color ook bij betrokken bent. “Klopt. Mijn doel was om een echte Black Pride te organiseren, maar dat vond de reeds afgetreden voorzitter van Pride Amsterdam te politiek. Pride of Color, als onderdeel van Pride Amsterdam, was iets waar hij zich meer in kon vinden. Dat was heel moeilijk: opnieuw botste ik met een systeem dat mijn bestaansrecht ontkent. Ik had verwacht dat nota bene de mensen van Pride zouden begrijpen waarom Black Pride urgent en noodzakelijk is. Ik heb uiteindelijk m’n gevoel aan de kant gezet en ervoor gekozen om tenminste iets te doen voor de community. Ik zat tenslotte ‘aan tafel’. Het algemene doel van Pride of Color is zichtbaarheid en het creëren van een community: wij bestaan ook, wij willen ook uit en wij willen ook teruggezien worden in de verschillende Pride-activiteiten. Maar daar moeten we dus nog even een jaar op wachten.”
Tot slot: zie je overeenkomsten tussen je eigen activisme en hiv-activisme? “Lastige vraag! De overeenkomst bestaat denk ik uit het bespreekbaar maken van bepaalde onderwerpen. De onderwerpen zijn dan wel anders, maar zowel de queer als de hiv-community worden door de maatschappij gezien als ‘de ander’. Dat moet veranderen.”
Foto Renata Dutrée Styling Myrthel Jackson Haar & Make-up Dainora Dulcyte
Naomie’s activisme in quotes:
“We are the imagined of those who came before us”
“We leven iemands droom. De vrijheid die wij nu hebben, zeker bekeken vanuit een Afro-Caribisch perspectief, is de vrijheid waar onze voorouders in tijden van de slavernij over gedroomd hebben. Deze vrijheidsstrijders zijn hun leven verloren voor een bepaalde droom/noodzaak, soms wetend dat zij die niet zelf zullen meemaken. Maar anderen na hen wel. Hetzelfde geldt voor vrouwen. Er zijn vrouwen die een groot deel van mijn strijd voor mij gestreden hebben. Zij droomden over een tijd waarin ik als vrouw kon meestemmen. Daarom: we are the imagined of those who came before us. Nu is het aan ons om verder te dromen.”
“Hiphop is altijd al feministisch geweest. Als je dat niet weet, ken je hiphop niet”
“Ik kreeg een keer de vraag of hiphop misschien feminisme zou kunnen gebruiken. Deze quote was mijn antwoord. Er bestaat een soort van illusie alsof hiphop op zichzelf altijd seksistisch en vrouwonvriendelijk is geweest. Dat is bullshit. Daarmee ontken je de filosofie achter hiphop: giving a voice to the voiceless.”
“You can’t be Pro-Black & Anti-Queer”
“Ik ben zwart én queer. Toch wordt er door verschillende pro-black groepen van je gevraagd om een keuze te maken in waar je voor strijdt. Tegelijkertijd hoor ik tijdens anti-zwarte piet demonstraties wel eens de vraag “waar zijn de homo’s nu?” Ik kan geen onderscheid maken tussen delen van mijn identiteit. Alles informeert elkaar. Mijn zwart zijn informeert mijn queer zijn, en mijn vrouw zijn, en zo weer omgekeerd. Mensen denken vaak dat de zwarte LHBTI-gemeenschap een onderscheid wil maken tussen zwart en wit. Deze quote legt bloot dat er veel werk te doen is binnen onze eigen culturele gemeenschap. Het is wederom voor ons en door ons.”
Dit artikel verscheen eerder in hello gorgeous #31.
Tekst Sander Heithuis Fotografie Renata Dutrée Styling Myrthel Jackson Haar & Make-up Dainora Dulcyte
