Alan Downs heeft een psychologenpraktijk in Beverly Hills in Californië en schreef in 2005 het populaire boek The Velvet Rage. Een boek over de gevolgen van opgroeien als homoman in een hetero-normatieve maatschappij. Downs leeft sinds de jaren tachtig met hiv en is daar zeer openhartig over in de tweede editie (2012) van het populaire boek.
“In 1996, toen ik op reis was om te spreken over een van mijn boeken, kreeg ik een telefoontje dat mijn partner was opgenomen in het ziekenhuis met longontsteking. Hij was altijd een gezonde, levendige kunstenaar met een veelbelovende carrière, maar de dokter vertelde me dat hij die nacht niet zou overleven. De volgende morgen meldde dezelfde dokter me dat hij het wél had gehaald en dat ze toestemming hadden gekregen om later die dag een experimenteel hiv-medicijn toe te dienen. Binnen twee dagen veranderde mijn partner van een fragiele man in de levendige, gezonde man die hij altijd was geweest. Dat jaar veranderde alles voor veel van ons die leven met hiv. Als je weet dat je niet lang zult leven, moet je alles in een paar korte bittere jaren proppen. Maar vanaf 1996 was ineens alles weer mogelijk: sparen voor je pensioen, kinderen… Ik realiseerde me hoe ontzettend ik achterop was geraakt vergeleken met mensen die dit niet hoefden te doorstaan.”
Cadeaus
“Voor diegenen die de mazzel hadden om over de drempel van 1996 te stappen, is het onmogelijk te vergeten dat wij écht geluk hebben gehad. Onze dans met het leven is niets om je voor te schamen. En er is geen reden om het verhaal van onze vaak moeilijke manier van overleven te verbergen. Ik ben een compleet ander persoon geworden dankzij mijn hiv. Dit had ik niet verwacht. Hoewel ik het niemand toewens, kan ik dertig jaar na mijn hiv-diagnose zeggen, dat de ‘gesluierde engel des doods’ met onverwachte cadeaus langskwam. Die hebben me uiteindelijk een beter mens gemaakt. Ik leef nu mijn hele volwassen leven met hiv, waarvan een groot aantal jaren met de onzekerheid of je het wel zult overleven. De wetenschap dat je jong zult sterven verandert je fundamenteel. Als je zelfs op je beste dagen overvallen wordt met het groeiende vermoeden dat dit waarschijnlijk je laatste kans is om écht te leven, maak je verrassend andere keuzes in je leven.”
Eigenwaarde
“De reden waarom ik The Velvet Rage heb geschreven, is dat ik nog nooit iets had gelezen wat mijn eigen ervaringen als homoman weerspiegelde. Er zijn veel heteroseksuele zelfhulpschrijvers geweest, die de ervaringen van lesbische, homoseksuele, biseksuele en transgender personen als een voetnoot hebben opgenomen in hun bekende boeken. Zonder echt te begrijpen wat het betekent om zelf zo te zijn. Ik wilde een boek schrijven specifiek voor mensen die op hetzelfde geslacht vallen, vanuit het idee dat schaamte in je jeugd over het ‘anders zijn’ gevolgen heeft voor de rest van je leven. Ik heb me daarbij ook laten leiden door mijn eigen ervaringen in het leven, zodat ik heel specifiek kon zijn. Net als ieder ander ben ook ik op zoek naar bevestiging. Ik schrijf die boeken niet voor niets! De honger naar bevestiging is natuurlijk niet per se een slecht ding. Maar als je vertrouwt op oppervlakkige bevestiging van anderen voor je eigenwaarde, dan zijn dit tekenen van een ziektebeeld.”
Vreugde
“Als onze ambitie gebaseerd is op oprechte vreugde, dan kan het een heel productieve kracht zijn, waarmee we veel goeds in de wereld zetten. Maar als onze eigenwaarde enkel op bevestiging van anderen is gebaseerd, dan is die ambitie net als een junk op zoek naar zijn volgende high. Bevestiging kan ontzettend effectief zijn in het wegnemen van angst. Als we bevestiging gebruiken om ons rust te geven, dan kan ambitie echter ook betekenen dat de behoefte voor bevestiging ontspoort. Al het goede in het leven kan een verslaving worden.
In The Velvet Rage schrijf ik veel over authenticiteit. Authenticiteit roept altijd een gevoel van vreugde, blijdschap op. Leven we het leven dat we willen hebben? Genieten we van het gezelschap onze vrienden? Vervult onze carrière ons, omdat het meer plezier in ons leven brengt, of omdat we zo meer acceptabel voor anderen worden? Als we onze levens leven volgens ons innerlijke kompas van vreugde, dan leidt ons dat naar een andere plek dan wanneer we ons leven door de ogen van anderen beleven. Hierbij maakt het niet uit hoe belangrijk deze anderen zijn of hoeveel je van ze houdt.”
Tevredenheid
“Het is belangrijk om de rol van schaamte in je leven te begrijpen, maar het niet genoeg om tevredenheid te vinden. Tevredenheid verlangt van mij als homoman dat ik realistisch moet zijn over mijn leven en er het beste van moet maken. Het is een gemakkelijke uitweg om iemand anders verantwoordelijk te houden voor jouw problemen. Maar dit ontslaat je er niet van om alles in het werk te stellen om je eigen leven – en dat van anderen – te verbeteren.
En dan maakt het niet uit of je rijk of arm bent, bevoorrecht of niet: jij hebt één leven en één kans om tevredenheid te bereiken. Onze uitdaging is om de barrières in ons leven te overwinnen en zo een redelijke kans op geluk te hebben. Dus zelfs als anderen ervoor hebben gezorgd dat jij het lastig hebt in het leven, is het jouw verantwoordelijkheid om daar wat aan te doen.”
Eigen leven
“The Velvet Rage heeft mij veel erkenning en een hoop kansen gebracht. Het boek leidt inmiddels een eigen leven en ik mag mee in zijn kielzog. Het boek komt op veel plekken waar ik als psycholoog onmogelijk kan komen. Het is echt een cadeau te weten iets te hebben geschreven wat veel levens veranderd heeft. Daar ben ik ongelofelijk dankbaar voor.
Ik ben blij dat er tegenwoordig ook gepraat wordt over wat het betekent om homo te zijn. Ik denk dat de tijd is gekomen dat homo niet meer staat voor ‘jong en knap’ of ‘hyperseksueel’, maar simpelweg voor ‘mannen die van mannen houden’. We moeten ervoor zorgen dat oudere homomannen liefde in hun levens hebben, dat ze omringd worden door familie en vrienden en volgens de hoogste standaarden leven. Of je nu homo of hetero bent, we zijn allemaal mensen met dezelfde behoeften. We willen liefhebben, ons veilig voelen. We snakken naar bevestiging en willen dat anderen van ons houden.”
Dit artikel verscheen eerder in hello gorgeous #19.
Tekst Gerrit Jan Wielinga Illustratie Henk Hageman
Illustratie Henk Hageman
Waar gaat The Velvet Rage over?
Veel homo’s en lesbiennes hebben essentiële delen van hun persoonlijkheid moeten verbergen toen ze opgroeiden. Simpelweg omdat ze merkten dat deze elementen van hun persoonlijkheid niemand interesseerde of zelfs werden afgekeurd. Wat je dan ook ziet is dat als mensen uit de kast komen, dat er vaak een overcompensatie plaatsvindt om dit gebrek aan jezelf kunnen zijn in de jeugd op te kunnen vangen. Er is dan de behoefte om speciaal te zijn en het beter dan de rest te doen, wat niet automatisch betekent dat je het beste uit je leven haalt of dat je meer jezelf bent. Het boek beschrijft dit proces en geeft advies over hoe je leven meer in balans te brengen. Dit kan onder meer door in plaats van alsmaar bevestiging van anderen te zoeken, deze vooral in jezelf te vinden.
Wat zeggen lezers?
Arjan (35)
“Mijn vader is echt een toffe gast, dus ik heb hem nooit ergens de schuld van gegeven. Maar later kwam ik er wel achter dat mijn onzekerheden en sommige ongelukkige keuzes in mijn leven grotendeels terug te voeren zijn op mijn afstandelijke relatie met hem. Downs bevestigd in zijn boek dat de ‘afwezige’ vader helemaal geen monster hoeft te zijn, om zijn zoon te beschadigen. Simpelweg niet zo goed begrijpen (en het opgeven) is genoeg.”
Richard (54)
“Ik herkende helaas helemaal niks van mijn ervaringen in Downs boek. De schaamte in de jeugd waar hij het over heeft en de overcompensatie na het uit de kast komen voelt voor mij als overdreven. Het is net alsof hij succes en glamour probeert te pathologiseren.”
Lupe (42)
“Het boek beschrijft de filters die je automatisch meekrijgt als lid van een minderheid. Als je die filters ziet en toepast op je eigen leven, kun je ze gebruiken en overstijgen. Heel inzichtelijk!”
Prasant (45)
“Zoveel puzzelstukken op een plek gevallen, ik begrijp mezelf als homoman nu eindelijk en kan alle onzin theorieën over ‘ons’ weggooien en mezelf liefhebben en een kans geven.”
Leon (56)
“Dit boek is een must voor alle homomannen. Van unlovable naar trotsheid en afstand nemen van die knagende onzekerheid en dagelijkse schreeuw om (zelf)bevestiging. Een eyeopener. Prachtig mooi en confronterend boek.”
