Terwijl in Amerika hiv-negatieve homomannen inmiddels de keus hebben om zich tegen hiv te beschermen door één Truvada-pil per dag te slikken, is deze pil (beter bekend als PrEP) nog steeds niet goedgekeurd door het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA). En dat terwijl ook hier steeds meer mannen het zonder condoom doen. ‘Ik voel me seksueel een stuk vrijer sinds ik het zonder doe.’
‘Als je zonder condoom neukt, moet je het wel bewust doen.’ Pieter Claeys (32) besloot afgelopen zomer niet meer bang voor hiv te zijn. ‘Ik wil seks die ik lekker vind met mannen die ik lekker vind.’
Pieter is een bekend gezicht in de Europese leerscene. ‘In 2009 ben ik in Rome tot Mr. Leather Europe gekozen, echt een fantastische ervaring waardoor ik regelmatig werd uitgenodigd om naar fetisjfeesten te komen in heel Europa. Dan stond ik vaak condooms uit te delen, want als titelhouder voelde ik ook de verantwoordelijkheid om ‘het goede voorbeeld’ te geven. Het was voor mij belangrijk om dat rolmodel te zijn.’
Intuïtie
‘Inmiddels weet ik dat die verantwoordelijkheid me ook veel plezier aan seks heeft gekost en dat er andere manieren zijn om veilig te vrijen. Dat veilige seks niet noodzakelijkerwijs met condoom hoeft te gebeuren. Door potentiële minnaars naar hun status te vragen, kun je vaak goed inschatten wat wel en wat niet veilig is.
Het klinkt misschien raar, maar ik vertrouw hierbij grotendeels op mijn intuïtie. Als ik denk of voel dat iemand liegt over zijn status of viral load, dan gebeurt er simpelweg niets, hoe leuk de man ook is.
Natuurlijk weet ik dat door het condoom weg te laten, ik hiv of andere soa’s kan oplopen, maar risico’s horen nu eenmaal bij het leven. Daarbij ben ik bovengemiddeld geïnformeerd over hiv en soa’s. Na er goed over te hebben nagedacht wat dit extra risico voor mij zou betekenen, heb ik besloten dat de wereld niet vergaat mocht ik onverhoopt hiv oplopen.
Sindsdien voel ik me seksueel een stuk vrijer, en hoewel mijn heterovrienden wel bezorgd zijn, heb ik eigenlijk weinig weerstand ondervonden bij mijn homovrienden nadat ik dit besluit op mijn Facebook heb gepost.’
Spannend
‘Ik wil aan de PrEP!’ Patrick Bus (39) heeft al sinds 2003 een relatie met Tom Koch (60). ‘Hij was de eerste man die ik tegenkwam die ik echt heel erg leuk vond.’ Tom heeft lange tijd in New York gewoond en weet uit eerste hand wat het betekent om vrienden aan aids te verliezen. Op het moment dat hij en Patrick elkaar tegenkwamen, had Tom net te horen gekregen dat hij positief is.
Patrick: ‘Ik was als de dood voor hiv, en Tom erg bang om het door te geven, dus we hebben in het begin altijd alles met condoom gedaan. Toen er steeds meer duidelijk werd over het Zwitserse Standpunt, dat je met een ondetecteerbare viral load het virus niet kunt doorgeven, zijn we het op een gegeven moment zonder gaan doen. Dat was natuurlijk vreselijk spannend, en omdat ik filmmaker ben, wilde ik dit proces ook vastleggen in een documentaire.’
Homo-identiteit
Uiteindelijk heb ik een korte film gemaakt over het onderwerp waarin de relatie tussen Tom en mij een hoofdrol heeft. Barely Positive is te zien op mijn website: patrickbus.com. Inmiddels ben ik zover dat ik graag een documentaire wil maken over het slikken van PrEP. Ik wil aan den lijve ondervinden wat het met míj doet, maar ook wat voor betekenis het kan krijgen met betrekking tot onze collectieve homo-identiteit. Wat zijn bijvoorbeeld de bijwerkingen en hoe is het om met iemand het bed te delen zonder angst?
Naast Tom ga ik ook seksuele relaties aan met anderen. Dan merk ik dat het best moeilijk is om altijd een condoom te gebruiken, juist omdat ik het met mijn man altijd zonder doe. Ik ben benieuwd of ik een nieuwe seksuele vrijheid ga voelen. Dat zou zomaar kunnen.’
PrEP-trial
Zowel Pieter als Patrick hebben zich inmiddels opgegeven bij GGD Amsterdam om mee te doen aan een PrEP-trial die waarschijnlijk begin komend jaar opgezet wordt. De GGD wil testen of het medicijn ook in Amsterdam kan helpen om het aantal hiv-infecties in te dammen.
De instantie is in ieder geval al begonnen met ‘de gecombineerde aanpak’ als het gaat om hiv-preventie. Risicogroepen worden gestimuleerd om zich vaker te laten testen en meteen aan de medicijnen te gaan als ze positief worden getest. Ook huisartsen worden aangemoedigd om sneller een hiv-test voor te stellen bij hun patiënten. Daarnaast wordt het makkelijker om PEP te krijgen als er iets mis is gegaan. PrEP zou in dat pakket een hele mooie toevoeging zijn om hiv bij negatieve homomannen te voorkomen.
Slut-shaming
In de Amerikaanse media wordt er volop gediscussieerd over zogenaamde ‘Truvada whores’, homomannen die seksueel helemaal losgaan sinds ze PrEP slikken. Pieter: ‘Ik ben helemaal niet bang voor slut-shaming, want wat is er mis met sletten? Ben je een slet als je je laat neuken zonder condoom? Als ik een slet wil zijn, so what? Ik heb het zo gehad met dat soort stereotypen. Ondertussen neuken mannen er toch wel op los, ook die mannen die het condoom zogenaamd ‘vergeten’.
We zijn behoorlijk gebrainwashed om een soort hypocriete versie van onszelf in stand te houden. Daar weiger ik aan mee te doen. Ik hoop echt dat PrEP snel beschikbaar komt hier. Ik denk dat het voor legio homomannen ontzettend veel zou uitmaken om zich niet meer zo vreselijk druk te hoeven maken om hiv. Al was het alleen maar om in volstrekte onzekerheid bij de GGD te moeten wachten op je testresultaten.’
Seksuele bevrijding
Patrick: ‘Hiv wordt vaak toch gezien als een ernstige ziekte waar jijzelf verantwoordelijk voor bent. Hoe kun je zo stom zijn en dergelijke. Met PrEP verwacht ik dat het stigma rond hiv verder zal afnemen. PrEP is juist verantwoordelijkheid nemen. Wie denkt dat condooms het antwoord blijft op alle vragen over seks, wil gewoon niet weten dat de meeste mannen allang een andere weg zijn ingeslagen.
De angst om hiv op te lopen is de afgelopen jaren stukken kleiner geworden, dat merk je als je op datingapps zit. Maar dat betekent nog niet dat je het niet kan krijgen. PrEP is volgens mij de volgende slag naar seksuele bevrijding op basis van realiteitszin en verantwoordelijkheid.
Of seks echt weer zo wordt als in de verhalen die je hoort van voor het aidstijdperk is moeilijk te zeggen, maar ik denk dat het onzinnig is te veronderstellen dat mensen die PrEP slikken nog steeds het condoom blijven gebruiken. Eerlijk gezegd denk ik dat we met zijn allen door PrEP een stuk minder angstig zullen worden voor seks. Hoe kan dat een slechte ontwikkeling zijn?’
De artikel verscheen eerder in hello gorgeous #9
Tekst Gerrit Jan Wielinga Fotografie Mona van den Berg
