Zijn roeping is: zijn levensverhaal vertellen, zodat anderen er iets van opsteken en er kracht aan kunnen ontlenen. Begrip kweken. Zo jong als hij nog is, Tommy gaat ervoor.
In juni van dit jaar reisde hij door Europa om zijn verhaal te vertellen. Hij is ervan overtuigd dat anderen er iets aan kunnen hebben en dat is niet uit de lucht gegrepen. Tommy, hiv-positief, albino, geboren in Lesotho, Zuid-Afrika, afgestaan door zijn ouders en nog bijna omgekomen bij een brand, weet als geen ander hoe ingewikkeld het leven kan zijn.
Hij heeft zichzelf geleerd om te gaan met taboes en vooroordelen en bovenal: positief in het leven te staan. Voor hem betekent dat vooral: vertellen over zijn ervaringen, zodat hij anderen kan steunen.
What the heck
‘Ik was een jaar of tien, mijn broer ging voetballen en ik ging met hem mee. Voor de wedstrijd vertelde hij aan zijn vrienden: “Mijn broer heeft hiv”. Ze draaiden allemaal om en liepen van ons weg. Ik dacht: “What the heck is hiv?” Diezelfde dag ging ik naar mijn moeder en vroeg het haar. Zij zei: “Ik hoop dat je niet boos op me bent dat ik het je nog niet heb verteld, je was nog zo jong”.
En ze legde me uit wat het is. Later moest ze het me nog eens vertellen, en nog eens. Zo leerde ik langzaam maar zeker begrijpen wat ik had en dat je het niet krijgt van handen schudden en zo. Dat het dus ook niet nodig is om van me weg te lopen.’
Achttien kinderen
21 Jaar is Tommy nu, opgegroeid in een children’s home, waar hij eerst tijdelijk als baby’tje en later definitief als peuter terechtkwam. Zijn biologische moeder kon niet voor hem zorgen en zijn huidige moeder, Thea, adopteerde hem. Hij was het achtste kind in het gezin, dat nu maar liefst 23 kinderen telt – achttien geadopteerde en vijf biologische. Thea vatte in 1992 het plan op om een children’s home op te richten. Het was voor haar een enorme strijd om dit gefinancierd te krijgen, vooral omdat ze ook zwarte kinderen in haar gezin opnam. De apartheid was nog niet afgeschaft, maar het lukte haar uiteindelijk toch. Thea is niet alleen een doorzetter, maar ook iemand die haar kinderen opvoedt in een sfeer van tolerantie en begrip voor elkaar. Iedereen in het gezin mag zijn wie hij is. Het heeft Tommy gevormd en gesteund.
Last van geheim
‘Ik ben geboren met hiv, maar het is ontdekt toen ik een jaar of drie was. Medicatie was heel duur en moeilijk te krijgen. Ik kreeg wel medicijnen, maar eigenlijk niet de goede en zeker niet in de juiste dosering. Op mijn 8e was ik zo ziek, dat ik zou overlijden. De arts gaf me nog twee weken. Ik begreep dat en ik weigerde dood te gaan. Toen kreeg ik de juiste medicatie. Daardoor krabbelde ik er bovenop en inmiddels gaat het heel goed met me.
Gaandeweg heb ik geleerd open te zijn over mijn leven. Ik had dat ook nodig. Ik had er last van dat ik dingen uit mijn leven geheim hield, ik kon mijzelf niet echt laten zien. Alsof ik gevangen zat. Ik praatte met mensen, maar maakte niet echt contact.’
Eigen keuze
‘Niemand kan voor jou kiezen om open te zijn. Het is je eigen keuze en die maak je niet in één dag. Dat proces verliep geleidelijk. Het begon rond mijn 14e, maar het duurde tot mijn 15e voor ik het besluit ook echt genomen had. Toen had ik er helemaal genoeg van om mezelf te verstoppen, ik wilde laten zien wie ik was. Natuurlijk vertel je niet meteen alles aan iedereen. Ik gaf telkens iets van mezelf weg, afhankelijk van wie ik tegenover me had. Mijn verhaal maakte vaak indruk, ik begreep dat ik iets kon betekenen voor andere mensen. Dat was voor mij heel belangrijk.’
Tommy heeft te maken met een dubbel taboe: hiv hebben en albino zijn. In Zuid-Afrika is het taboe op hiv nog groot. Daarnaast hebben een heleboel mensen rare ideeën over albino’s. Alsof ze een soort geesten zijn. Er wordt van alles over hen verteld.
‘Die verhalen vind ik schokkend en onzinnig. Als albino ben je een gewoon mens. Als jij me in mijn gezicht slaat, voel ik dat en als ik jou in je gezicht sla, voel jij dat zeker ook. In het begin vocht ik tegen alle vooroordelen, maar ik begreep dat ik beter kon laten zien dat ik net zo menselijk ben als een ander. Dat werkte. Ik heb nu op school veel vrienden, zwart, wit, gekleurd – alles door elkaar. Als ik met zwarten ben voel ik me automatisch zwart en met witte mensen wit.’
Daten
‘Ik wil gelukkig zijn, een positief mens. Pijnlijke situaties en moeilijkheden neem ik op de koop toe. Ik dacht altijd: er is geen meisje in de wereld dat een albino met hiv wil. Ik wilde mezelf ook niet echt het idee geven dat ik een relatie zou krijgen. Maar ik wist zeker: als ik ga daten, wil ik het meisje vertellen wie ik werkelijk ben. In 2008 ontmoette ik haar op school. Ik vertelde eerst over mezelf en vroeg haar daarna uit. We hebben drie jaar gedate. Daarna verwaterde het contact, maar via Facebook vond ik haar terug. Ik wilde gewoon vrienden zijn. Toch daten we nu weer. Of het iets wordt of niet: het belangrijkste is dat ze me heeft geleerd dat er meisjes zijn die me wel accepteren en de moeite waard vinden.’
Lees de rest in hello gorgeous #12
Tekst Marleen Swenne Fotografie Henri Blommers
