Trouwe lezers kennen Mirjam (43) van haar columns overleven met hiv. We ontmoeten elkaar op Skype. Ze heeft een vlotte babbel die ze ondersteunt met veel handbewegingen. Haar eigen coming out was en is nog steeds een confrontatie met stigma’s en taboes.
Het is alweer zeventien jaar geleden dat Mirjam hoorde dat ze hiv heeft. ‘Ik was 26. Samen met mijn vriend rekende ik uit dat ik waarschijnlijk nog zo’n zes jaar te leven had. Mijn toekomst stortte volledig in. Het ziekenhuis adviseerde me bovendien op te passen aan wie ik het zou vertellen. Ik ben zelf nogal een flapuit. Normaal bespreek ik alles wat mij raakt met mijn vriendinnen. Nu zat ik stiekem op het toilet met een flesje water mijn pillen te slikken.’
Mirjam houdt dit negen maanden vol. Steeds weer vindt ze het niet het juiste moment, of de juiste persoon om het aan te vertellen. ‘Ik was bang voor de reacties, dat mensen me zouden veroordelen of me zouden laten vallen. Ik voelde mij toen heel eenzaam en verdrietig. Ik huilde bijna elke dag en vroeg me af of het ooit goed zou komen.
Loodzwaar was het om met zo’n geheim rond te lopen. Iets dat zo’n impact had op mijn leven. Het voelde ergens ook oneerlijk. Zo van: dit klopt niet, ik heb iets ergs en vraag geen steun. Als het kanker was, zou ik het aan iedereen vertellen.’
Wat ze zich nu realiseert, is dat ze al die tijd na de uitslag worstelde met haar eigen stigma. ‘Toen ik daar eenmaal overheen was en veel minder schaamte of schuld voelde over mijn hiv, was ik er klaar voor het met mijn vrienden en familie te delen. Nu ik beter wist hoe er zelf mee om te gaan, was ik niet meer zo kwetsbaar en bang voor de reacties van anderen. Ze nemen me maar hoe ik ben, dacht ik. Graag of niet, zo voelde dat. Ik ben mondjesmaat begonnen open kaart te spelen. Een enkele vriendin liet niks meer horen. Jammer, maar het maakte meteen duidelijk aan wie ik iets had en aan wie niet. Ik heb dus nooit spijt gehad van mijn coming out. Ik heb juist veel steun ervaren.’
Zwanger
‘De grootste winst is het relaxte gevoel dat ik altijd helemaal mezelf kan zijn. Ik hoef nooit alert te blijven of op mijn hoede te zijn dat ik het er per ongeluk uitflap. De eenzaamheid is vaak erger dan de ziekte zelf!’ Door haar coming out merkte Mirjam wel hoe groot het taboe echt is.
‘Ik werd een beetje voorlichter, want de onwetendheid is enorm. Kun je dan wel tongzoenen met je vriend? Hoe krijg je hiv precies? Dat soort vragen. Ook zat ik vaak mensen te troosten, zo schrokken ze ervan. Een soort van tweede coming out maakte ik mee nadat ik zwanger raakte. De kraamverzorgster wilde mijn baby alleen vasthouden met handschoenen aan. Zelfs in de zorg heersen heel veel taboes en onwetendheid.’
Om aan alle stigma en onwetendheid iets te doen, gaat ze verpleegkundigen voorlichten en interviews geven op radio en televisie en in verschillende bladen. Ook counselt ze mensen met hiv voor het Marieke Bevelanderhuis en voor Positive Women of the World. Sinds vorig jaar begeleidt ze de workshopreeks Positief leven met hiv, een cursus voor mensen die net weten dat ze hiv hebben.
Lees de rest in hello gorgeous #5
Tekst Frank Rietveld Fotografie Marjolein Annegarn