Er is veel onderzoek gedaan naar verschillen tussen mannen en vrouwen, maar in de medische praktijk worden vrouwen nog altijd behandeld als een kleine man. Medicijnen zijn vooral getest op mannen en bijwerkingen in de bijsluiter zijn de bijwerkingen bij mannen. Geneeskundestudenten zien in hun studieboeken vooral de resultaten van medisch onderzoek bij witte mannen tussen de 40 en 65 jaar. De grootste onbekenden zijn vrouwen van kleur. In de geneeskundeboeken zijn bijna geen plaatjes van een donkere huid te vinden, en er wordt nog steeds gedacht dat vrouwen van kleur minder pijn hebben. Dat is dikke onzin. Maar het betekent helaas wel dat vrouwen van kleur minder snel pijnbestrijding krijgen en dat het langer duurt voordat ze de juiste diagnose krijgen. In Nederland is maar een van de vijf mensen met hiv een vrouw en de helft daarvan is van kleur.
We zijn – met zo’n 4.000 vrouwen – zeldzaam in Nederland. Het komt vaak voor dat een vrouw met hiv naar de huisarts gaat met klachten en dan geen medicatie meekrijgt omdat de arts denkt dat de klachten mogelijk te maken hebben met de hiv of de medicatie daarvoor, wat natuurlijk lang niet altijd zo is. En vervolgens komt ze bij de internist die wel heel veel weet over hiv, maar niet zoveel kennis heeft van vrouwengezondheid. Van het kastje naar de muur.
In de geschiedenis van de geneeskunde is lang gedacht dat de lichamen van mannen en vrouwen hetzelfde zijn, op de borsten en voortplantingsorganen na. Gelijke behandeling van mannen en vrouwen was dus logisch. Dat is een mooi uitgangspunt, maar als er echte verschillen zijn, dan wil je juist ongelijke behandeling. Dat is geen discriminatie, maar respecteert de lichamelijke verschillen die er nu eenmaal zijn.
In de afgelopen jaren is er veel meer aandacht gekomen voor vrouwengezondheid, er is dus hoop. (En dan nu nog die speciale aandacht voor vrouwen in hiv-zorg, graag!) Het is bewezen dat vrouwen meer en vaak ook andere bijwerkingen van de meeste medicijnen hebben. Misschien komt het niet door de medicijnen dat je je zo rot voelt. Niet alleen hiv-medicatie, maar ook veranderingen van de hormoonspiegels versnellen de achteruitgang van de botten en van hart en bloedvaten. In de aanloop naar de menopauze kun je echt last hebben van je lijf en je stemming, omdat je hormonen gaan schommelen. Vermoeidheid, spanning, neerslachtigheid, slapeloosheid, spier- en gewrichtspijn en dikker worden kúnnen door hiv-medicijnen komen, maar misschien hebben ze meer te maken met vrouw-zijn. En dat vraagt een andere aanpak. Als je zwaarder wordt en vaak moe bent, voel je je door minder en gezonder eten en veel bewegen niet meteen weer twintig. Maar het maakt je wel fitter en vertraagt veroudering. Ook zijn er goede nieuwe richtlijnen voor huisartsen en gynaecologen voor hormoonaanvullingen met pleisters, sprays en gels via de huid.
Vrouwen stoppen soms met hun medicijnen omdat ze zich zo slecht voelen. Niet doen! Blijf vragen om een oplossing die bij jou past. Misschien is dat bijvoorbeeld elke twee maanden een injectie met de medicatie. En: laat je niet wegsturen als een dokter niet meteen een antwoord heeft. Je klachten kunnen misschien veel verschillende oorzaken hebben, maar met dat antwoord voel jij je niet beter. Je bent niet lastig, jij hebt er last van. Geef jouw mooie vrouwenlichaam, welke maat of kleur dan ook, de liefde en aandacht die het nodig heeft. Zodat je zo gezond en gelukkig mogelijk bent én blijft. Hello Queen, jij mag die aandacht krijgen om te kunnen shinen!
Deze column verscheen eerder in hello gorgeous – hello queen, een special editie voor en door vrouwen.
Tekst Reina Foppen Illustratie Karina Grens
