Met veel plezier begin ik als nieuwe columnist voor hello gorgeous. Hopelijk worden mijn schrijfsels voor een nieuw publiek goed ontvangen. In een wereld waarin eindeloos series streamen en constant klikken op sociale media de plaats innemen van lezen, dank ik jullie van harte dat jullie je ogen aan mijn woorden wijden! Momenteel schrijf ik in het Engels, waarna mijn tekst wordt vertaald voor publicatie in hello gorgeous. Neem het me dus niet kwalijk als we elkaar ergens tegenkomen en ik Neder-Engels spreek.
Ik was gewend dat de lente meestal rond september begon, bij intwasa: het begin van het grotendeels vergeten Zimbabwe-Ndebele- en Zuid-Afrikaanse Zulu-nieuwjaar. Deze mondelinge traditie ging verloren, nadat het Afrikaanse continent tijdens de kolonisatie de Gregoriaanse kalender overnam. Nu ik in het noordelijk halfrond woon, begint de lente rond maart. De wedergeboorte die lente is, brengt mij ertoe om aan alle Afrikaanse LHBT+-mensen te denken die niet vrij kunnen zijn. Niets is meer op hun situatie van toepassing dan het gezegde ‘één stap naar voren en twee stappen terug’.
De zichtbaarheid van de LHBT+-gemeenschap heeft internationaal op sommige vlakken verlies geleden. Mensen ‘weten’ tegenwoordig wat ‘dat LHBT+-ding’ is. Alsof ze het al niet wisten vóór de kolonisatie! Mijn vrees is dat non-binaire mensen nu kwetsbaarder dan ooit zijn voor conversietherapieën of agressie, omdat de samenleving nu denkt de ‘tekenen’ te herkennen dat iemand LHBT+ is. Een heteroseksuele vrouw, Marie MacGowan, is in Ierland gruwelijk aangevallen, en de Amerikaanse Michelle Dionne Peacock werd vermoord. De daders dachten in beide gevallen dat het trans vrouwen waren.
Maatschappelijke organisaties en activisten in verschillende Afrikaanse landen, zoals Botswana, Eswatini, Rwanda, Tanzania en Zimbabwe, kunnen vieren dat ze een rol hebben gespeeld bij het helpen om de 95-95-95-doelen van UNAIDS te bereiken, net als Amsterdam. Maar op het gebied van LHBT+-rechten verandert er in veel Afrikaanse landen niks. Oeganda verscherpt de wetten die homoseksuele relaties criminaliseren. Ghana en Kenia volgen in gezwinde pas. In Zimbabwe werd de gemeenschap tientallen jaren geleden al verdreven of de ondergrond in gejaagd. In Zuid-Afrika, waar het homohuwelijk legaal is, zijn in 2023 mogelijk 622 mensen uit de LHBT+-community gedood. Zogenaamde ‘Grindr-bendes’, groepen heteroseksuele mannen, ontvoeren homoseksuele mannen die ze online opzoeken en benaderen.
Wij blijven hardnekkig zichtbaar. Maar mijn gedachten en hart gaan uit naar alle mensen die onzichtbaar moeten blijven vanwege de plek waar ze wonen en ontmenselijkende wetten daar. Ik waardeer hoe het is om Pride-vieringen van een afstand en online te volgen, nu ik de vrijheid heb om ze live bij te wonen. Na de lente komt de zomer van trots!
Deze column verscheen eerder in hello gorgeous #46.
Tekst Sonny Jermain Beeld Martijn Gijsbertsen
Sonny Jermain (geboren Jermain Ndhlovu, Zimbabwe, 1986) is specialist op het gebied van verandermanagement en communicatie.