Gilead doneert een lading Truvada aan VS om een halt toe te roepen aan de hiv-epidemie, maar activisten en zorgprofessionals zetten vraagtekens bij de motieven van de farmaceut.
President Trump twitterde het nieuws: Gilead zal voldoende Truvada schenken om jaarlijks 200 duizend mensen te voorzien van PrEP. Volgens regeringsofficials committeert de farmaceut zich voor maximaal 11 jaar aan deze regeling – tot 2030.
De donatie van Gilead zou daarmee slechts een deel van de mensen bereiken voor wie PrEP een uitkomst is. Geschat wordt dat 1 miljoen Amerikanen een vergroot risico voor hiv hebben. Zo’n 270 duizend mensen in de VS slikken op momenteel PrEP.
Onderzoek
De deal met Gilead komt in een tijd waarin het Amerikaanse ministerie van Justitie onderzoek doet naar de vraag of de farmaceut geen royalty’s heeft uitgekeerd aan het Center for Disease Control (CDC) voor het ontwikkelen van Truvada als preventiepil. De ontwikkeling van PrEP is immers gedaan met belastinggeld van Amerikanen.
Gilead – die met Truvada de enige wettelijk toegestane PrEP op de Amerikaanse markt heeft – wordt al langere tijd bekritiseerd voor het aanklagen van concurrenten die een goedkopere versie van Truvada willen maken. Momenteel kost het middel $ 20.000 per jaar in de VS. Deze hoge prijs heeft volgens critici ervoor gezorgd dat mensen met een laag inkomen er niet gebruik van kunnen maken.
“Deprimerend”
De farmaceut maakte eerder bekend dat ze volgend jaar het patent op Truvada laten vervallen en een generieke versie van PrEP op de markt toestaan. Gilead komt zelf dan met een nieuwe versie van de pil genaamd Descovey, die ook weer $ 20.000 zal kosten.
Peter Staley, ooit van ACT UP en een van de oprichters van PrEP4All noemt de schenking van Gilead “veelbelovend en deprimerend tegelijkertijd”.
De donatie kost Gilead minder dan $ 10 miljoen per jaar. Volgens Staley verdient de farmaceut wereldwijd $ 3 biljoen per jaar aan Truvada. “Uit dit nieuws valt niet op te maken of de donatie onderdeel is van een schikking met Gilead, maar de Amerikaanse regering zou zeker recht hebben op $ 1 biljoen aan royalty’s”, aldus Staley.
