Een lange zoektocht voerde drag king Patri Roa Johansen (31) van Colombia naar Amsterdam. Daar heeft hij eindelijk zijn thuis gevonden in het House of Løstbois.
Topless op het podium van de roemruchte Amsterdamse Club Church, op zichzelf is dat niet zo heel bijzonder. Niet voor mannen, niet voor vrouwen, niet voor trans personen. Als drag king Patri Roa Johansen aan het eind van zijn optreden als LatinX Charm onder luid gejuich zijn lederen top heeft losgeknoopt en zijn borsten toont aan het publiek is er wat anders aan de hand. Hij krijgt een lieve knuffel van co-performer Indie Nile. Vier dagen later – het publiek weet dit niet – zal hij onder het mes gaan. “Normaal was ik er niet comfortabel mee om dat deel van mijn lichaam op die manier te tonen”, vertelt Patri vijf maanden later. “Voor deze ene keer besloot ik het toch te doen. Als ode aan wat mijn lichaam tot dat moment was.”
Foto M. Apisak
We zitten aan tafel bij hem thuis in Amsterdam West – ik mag even een spin proberen aan de glimmende stripper pole die in het midden van de woonkamer tegen het plafond is geschroefd. Patri is nog geen vier jaar oud als hij geadopteerd wordt. Vanuit Colombia – “Ik sprak baby-Spaans” – verhuist hij naar Denemarken, waar hij opgroeit in een dorp in het oosten van het land. Het gevoel nergens echt bij te horen sluimert onder zijn bestaan. Patri: “Ik heb een opgewekte persoonlijkheid. Ik had nooit géén vrienden, maar ik hoorde ook nooit echt bij een groepje zoals anderen dat hadden. Achteraf besef ik pas op hoeveel manieren ik er niet bij hoorde. Mijn queer zijn moest ik nog ontdekken, en mijn identiteit binnen dat queer zijn, mijn Latino-kant.” In muziek, blokfluit in zijn geval, vindt hij wel aansluiting. Uiteindelijk brengt het hem naar Amsterdam, waar hij in 2019 afstudeert aan het conservatorium – met een overigens nogal abstract stuk muziek, modern klassiek, mijlenver verwijderd van het soort performance waar hij momenteel naam mee maakt. Patri lacht: “Een wereld van verschil, ja. Klassieke muziek kent zoveel regeltjes, dingen die je niet mag doen. Je moet zorgen dat je perfect in het geheel past. In drag mag alles, too much bestaat niet.”
Je bent sinds twee jaar in transitie, je doet sinds drie jaar aan drag bij House of Løstbois. Die twee gaan ongeveer gelijk op?
“In 2019 woonde ik een workshop bij voor drag kings, en een evenement voor masculine presenting-personen. Ik weet nog dat ik vroeg wat lichaamsdysforie is: als je lichaam niet past bij je gender. Voor het eerst ontmoette ik trans mannen en ineens viel zoveel op zijn plek. Ik gedroeg me altijd al wel mannelijk. Als ik nu foto’s terugzie van vroeger, zie ik pas hoezeer die lichaamsdysforie al bij me speelde. Al die dingen waarmee ik had leren dealen tot ik besefte dat er een andere weg was. Wow, denk ik nu, ik had nog zo’n lange weg te gaan. Nog steeds overigens, want nu ziet de wereld om me heen me als man en moet ik opnieuw mijn plaats bepalen. Ik heb nog zoveel te ontdekken.”
Foto M. Apisak
Wat voor rol speelt drag in dat proces?
“In drag kan ik mannelijkheid onderzoeken en uit de genderrollen en -expressies breken. Wat je wel ziet bij trans personen, zowel bij mannen als bij vrouwen, is dat ze na de transitie in een periode komen waarin ze overcompenseren. Voordat ik in transitie ging heb ik die toxische masculiniteit als vrouw aan den lijve ondervonden, die kant wil ik zeker niet op. Een van mijn beste vriendinnen, zelf trans, zei dat ik dat misschien even moet doormaken tot ik rust vind ik wie ik ben en wil zijn. Ik ben nu male passing in drag en erbuiten. Ik navigeer mijn genderidentiteit dagelijks en ik ben er trots op en geniet er steeds meer van.”
Op je Instagram-pagina staat een post over Superball 2022. Tijdens deze dragcompetitie werd je verkozen tot The Beauty of the Ball – compleet met beauty contest emo-moment, als ik de foto goed interpreteer.
“Eigenlijk zou ik niet meedoen. Het was precies vier weken na mijn borstverwijdering en ik was beperkt in mijn bewegingen. Ik droeg nog een operatie-verband om mijn borst, ik mocht absoluut mijn armen niet optillen. Maar ik wilde bij mijn vrienden zijn, dus ik besloot toch te gaan en uiteindelijk ook om make-up op te doen, om er helemaal bij te horen. Twee van de co-hosts zagen me en sleurden me mee: ‘Jij bent deelnemer nummer vijf in het onderdeel The Beauty of the Ball‘. Ik vond ergens wat rozenblaadjes, dat is helemaal LatinX Charm, de romantische gentleman. Ik dacht: ik maak er wel wat van. Nooit eerder had ik voor zo’n grote volle zaal over een catwalk gelopen. De energie die mensen je geven, de liefde die ik voelde, het bracht mijn charactertot leven. De presentator had eigenlijk de persoon voor mij al tot winnaar uitgeroepen, maar ik kreeg zoveel applaus dat wij twee nog een beslissende ronde moesten lopen. Ik won en mocht het publiek bedanken, ik vertelde dat het mijn eerste keer terug op het podium was sinds mijn operatie. Al die mensen, de liefde die ze me gaven, het was surrealistisch. Na afloop ging ik meteen backstage, naar mijn broers van House of Løstbois en mijn zussen van House of Hopelezz. Hun support, weten dat ik bij hen hoor, dat betekent het meest voor me.”
Foto M. Apisak
Het doet me beseffen hoe passend die naam is, House of Løstbois.
“Ik kende niemand toen ik me aansloot. Het is een groep mensen van alle leeftijden uit alle lagen van de maatschappij, die elkaar aanvankelijk ook niet kenden. Wat we met elkaar gemeen hebben, is dat we bezig zijn met gender en behoefte hebben aan een community. Degenen die blijven, zijn de mensen die het ‘t meest nodig hebben. Het gaat er niet om je talent, het gaat om op komen dagen, de tijd en energie die je steekt in het collectief.”
Zie je jezelf als activist?
“Zo noem ik mezelf nooit, ik ben het waarschijnlijk wel. Activisme gaat niet altijd over met je vuist in de lucht roepen waar je op tegen bent. Ik doe veel voor het Papaya Kuir, een latin x feminist collectief voor trans en queers migranten. Wij springen in waar het systeem tekortschiet: mensen die nergens anders terecht kunnen, worden naar ons doorgestuurd. We regelen onderdak, support, ondersteunen financieel waar we kunnen. Toen ik Denemarken verliet, had ik niet kunnen vermoeden dat ik onderdeel zou worden van een community waar ik me zo gezien en thuis voel. Ik heb zoveel geleerd over mezelf. Sinds een poosje geef ik zelf ook workshops. Op een gegeven moment was er een deelnemer die voor het eerst drag deed. Hij vroeg me om te helpen met make-up. Ik zette een baard bij hem. Hij viel even stil toen hij in de spiegel keek. ‘Wow’, zei hij. ‘Dat is wie ik echt ben.’ Ik herkende mezelf in hem, nog maar een paar jaar geleden. Het is zo mooi om nu op een plek te zijn waar ik terug kan geven.”
Dit artikel verscheen eerder in hello gorgeous #41.
Tekst Caspar Pisters Fotografie M. Apisak met dank aan Cody Kenner
